Poşe yumurta İngilizce “poached egg” (pooçd eg) kelimesinden gelir. Kabuksuz haşlanmış yumurtadır. En önemli özelliği beyazının tam pişmiş ama sertleşmemiş ama sarısının akışkan olmasıdır. Bu çeşit yumurta sarımsaklı ve tuzlu süzme yoğurt ve yanmış tereyağı ile servis edildiğinde Çılbır elde edilir.
Çılbır, Etimoloji
Ermenice tsvabur yani “yumurta aşı” sözcüğünden alıntıdır. Ermenice tsu “yumurta” ve abur “aş, sulu yemek” sözcüklerinin bileşiğidir. Kaynak: Etimoloji Türkçe) Nişanyan sözlüğe göre de “çırpır çırpılmış yumurta aşı, omlet” anlamındadır.
Poşe yumurta Türkiye’de çılbırda kullanılsa da batıda Egg benedict gibi kahvaltılıklarda en yaygın şekilde kullanılır. Egg benedict, kızarmış bazlama benzeri ekmeği yani english muffin (ingliş mafin – ingiliz mafini) üzerine canadian bacon (kaneydiyın beykın) jambon benzeri et ürünü veya füme somon konur. Bunların üzerine poşe yumurda ve hollandez sos eklenir. İnce kıyılmış şniklav (frenk soğanı) ile servis edilir.
Kelime köken hesabına göre; “Eski Türkçe çıl “sulu” demek. Bu vesileyle yumurtanın sıcak suya kırılması suretiyle yapılan yoğurtlu yumurta yemeğine “çılbır” diyoruz. Kelimenin Fransızca karşılığı poche(poşe). Çılbır “yumurta yemeği” olarak bilinse de en genel anlamı -sıcak suda yapılan yemek- tir” anlamı olduğu yazılmıştır.
Poşe Yumurta ve Çılbır
Gereçler
- Mikrodalga Fırın
- Bardak
- Çay tabağı
- Çay kaşığı
- Kevgir
- Tava
- Ocak
- Yemek kaşığı
- Sarımsak ezeceği
- Çırpma Teli (Normal Telli)
- Kap
Malzemeler
Poşe yumurta
- 50 gr Yumurta 1 adet
- 20 gr Elma Sirkesi 2 yemek kaşığı
- 100 gr Su Yarım su bardağı
Sarımsaklı yoğurt
- 40 gr Yoğurt (Süzme) 1 dolu yemek kaşığı
- 8 gr Sarımsak 1 iri diş
- 1 gr Tuz (Sofra) 1 tutam
Tereyağı
- 20 gr Tereyağı (Süt) 1 yemek kaşığı
- 4 gr Kırmızı Toz Tatlı Biber yarım çay kaşığı
- 1 gr Tuz (Sofra) bir fiske
Süsleme
- 5 gr Taze Soğan 1 sap ince kıyılmış
Tarif
Ön hazırlık
- Yeşil soğanı süslemede kullanacaksanız ince kıyılmış olarak bir kenarda hazırlayın.
Mikrodalga fırında poşe yumurta
- Mikrodalga fırına koyacağınız bardağın ve çay tabağının cam olmasına ve mikrodalgaya girebildiğine emin olun. El boyamalı ve işlemeli tabak ve bardaklar mikrodalga da çatlayabilir. Daha da kötüsü yemeğe parça kaçabilir.
- Birinci "cam" bardağın içine 100 ml (yarım bardak) suyu koyun. İçine 2 yemek kaşığı elma sirkesi koyun. İkinci bardağa yumurtayı dağıtmamaya dikkat ederek dikkatlice kırın. Çay kaşığı ile yumurtaya dokunmadan bardak içindeki suyu döndürün. Karıştırma hareketi gibi ama sadece suya dairesel bir hareket verin.
- Mikrodalganın güçlü ayarına (benim fırınımda 800W) 56 saniyede istenilen kıvama geliyor. Kendi mikrodalga fırınınızda bu süreler değişiklik gösterecektir. 2-3 denemede doğru saniyeyi bulun ve not edin.
- Pişen yumurtayı lavaboda bir kevgire akıtın ve servis için çay bardağının içine koyun. Çılbır yapacaksanız yoğurdu hazırladığınız tabağın içine de koyabilirsiniz.
Tencerede poşe yumurta
- Bu teknikte süre tutmak çok önemli. 2.5-3 dakika suda kalan yumurtalar istenilen kıvamda pişer.
- 20 cm çapında bir tencereye 5 cm yüksekliğinde su koyun. içine 3 yemek kaşığı elma sirkesi ekleyin. Hafif fokurdayıncaya kadar kaynatın. İyice fokurdarsa yumurta dağılır. Yumurtayı önce bir bardak veya küçük kaba kırın. tencereye yavaşça bırakın.1 kaşık ile yumurtayı kendi üzerine toplayın.
- Pişen yumurtayı bir kevgir ile alın. Kevgir ile beraber bir kağıt havluya temas edip fazla suyunu alın ve servis edin.
Sarımsaklı yoğurt
- 1 dolu yemek kaşığı taze süzme yoğurdun içine tuz ve 1 rende sarımsağı koyun. İyice karıştırın. 2 dakikada sarımsak aroması yoğurda iyice geçecektir. Service tabağına alın ve koyduğunuz tabağın ortasına yumurtanın geleceği bir yuva açın.
Tereyağı
- Tereyağını ocakta kısık ateşte eritin. yumurta yoğurdun üzerine konup da hazır olduğunda tereyağının altını açın. Köpük oluştuğunda kırmızı biberi ekleyin. Köpürmesi geçtiğinde duman çıkmaya başladığı an yumurtanın ve yoğurdun üzerine gezdirin.
Süsleme
- Tercihe göre bir tutam ince kıyılmış yeşil soğan koyabilirsiniz.